Echinacea Angustifolia
Inleiding
De rode zonnehoed komt oorspronkelijk uit Noord-Amerika. De Indianen kauwden op de wortel en gebruikten deze wortel ook ter ondersteuning van de wondgenezing, bij insectenbeten, slangenbeten en keelontstekingen, brandwonden en koorts. Ze verwerkten de wortel in kruidenaftreksels, mondwater en kompressen. Ook gebruikten ze aftreksels van de wortel tijdens zweethutceremonies. De Sioux gebruikten het om de kracht van rituelen te versterken. Ze noemden de plant Snakeroot (tegen slangenbeten).
De blanke kolonisten namen het gebruik van de plant over. Omstreeks 1870 bracht de Duitse Homeopaat Meyer in de Verenigde Staten voor het eerst een Echinacea-preparaat op de markt onder de toepasselijke naam “Meyer’s Blood Purifyer”. Hij had het verwerken van de plant gezien bij een indianenvrouw.
Hij liet de plant identificeren door de gebroeders Lloyd rond 1920 en zij ontdekten dat de “onbekende” plant de Echinacea angustifolia was dezelfde plant die bij de Indianen zo geliefd was. De gebroeders Lloyd besloten een plantaardig preparaat vervaardigen op basis van Echinacea angustifolia. Aan het einde van de 19e en het begin van de 20e eeuw was dit product ongekend populair in de Verenigde Staten. De naam van de plant is vermoedelijk afgeleid van het Griekse “Echinos”, hetgeen “egel” betekent en verwijst naar de (k)egelvormige bloem.
Gebruik in Europa.
Drs. Vogel heeft bijgedragen aan de bekendheid van en aangetoond dat Echinacea weerstand verhogend werkt. Had de plant begin de 20ste eeuw nog een grote bekendheid, dit nam af met de komst van de anti-biotica. Rond 1980 werd het weer herontdekt, maar met het nadeel dat er nu meer dan 300 verschillende preparaten zijn en het vaak voorgeschreven word als weerstand verhogend middel en we (volgens de commercie) eigenlijk het hele jaar door dit preparaat moeten gebruiken. De vraag is nu of dit wel verstandig is. Moeten we onze weerstand wel continue opvijzelen? Ook is het niet mogelijk enige vergelijking met de verschillende preparaten te maken omdat tegenwoordig niet alleen de wortel, maar ook andere delen van de plant gebruikt worden.
Soorten
Echinacea behoort tot de composietenfamilie. Er bestaan negen verschillende Echinacea soorten! Drie van deze soorten zijn het belangrijkste omdat fabrikanten deze bij de bereiding van de Echinacea-preparaten gebruiken. Het zijn Echinacea angustifolia, Echinacea purpurea en Echinacea pallida.
De Echinacea soort die de Indianen oorspronkelijk benutten, betreft de Echinacea angustifolia. Deze zou ook eigenlijk gebruikt moeten worden in de preparaten maar uit onderzoek is gebleken dat de in Europa gekweekte planten onder de naam “Echinacea angustifolia” niet de angustifolia betreffen, maar de Echinacea pallida! Ook de uit de Verenigde Staten geïmporteerde preparaten die geregistreerd staan onder de naam Echinacea angustifolia zijn in werkelijkheid bereid uit de Echinacea pallida! De echte Echinacea angustifolia is zeldzaam. In Nederland komt Echinacea angustifolia in het wild helemaal niet voor. Wat men in veel tuinen vind, is vaak Echinacea pallida, en in botanische tuinen komt tegenwoordig de Echinacea purpurea veel voor. de plant bloeit de hele zomer door en wordt in de maanden augustus en september druk bezocht door bijen en hommels
De werking.
Er zijn onderzoeken gedaan naar de werkzame bestanddelen van de verschillende Echinacea soorten. Mede door deze onderzoeken zijn de verschillen in werking van de diverse soorten aangetoond. De werkzame bestanddelen bevinden zich niet altijd in hetzelfde plantendeel. Soms is de concentratie van een actieve stof het meest te vinden in bovengrondse plantendelen van de ene soort en soms in de wortels van een andere soort.
Om niet al te diep in te gaan op de verschillende plantendelen noem ik hier uitsluitend de werking ervan. Zo is het bacteriedodend, weerstand verhogend, het helpt bij infecties van zowel de acute als de chronische soort, en bij het voorkomen ervan. Het helpt bij griep en verkoudheid. Doordat het de interferon aanmaak stimuleert is het ook virussen- en schimmelwerend en anti-allergisch. En uitwendig is het te gebruiken bij eczeem, brandwonden, netelroos en o.a. wondgenezing.
Onderzoek
Hoewel er steeds meer onderzoek gedaan wordt naar de werking van de verschillende Echinacea soorten en de verschillende plantendelen is er nog geen onomstotelijk bewijs dat deze verschillende plantendelen ook daadwerkelijk doen wat er gezegd of beweerd wordt. Het onderzoek staat nog in de kinderschoenen en ook is er een te groot verschil in de verschillende preparaten om dit onderzoek gestandariseerd uit te voeren. Bijvoorbeeld bevat het ene preparaat soms wel 10 keer zo veel werkzame bestanddelen als het andere. Zodoende zullen er nog veel meer studies naar de effectiviteit van de eigenschappen en de (samen)werking van de verschillende plantendelen en de verschillende Echinacea soorten nodig zijn.
Voorzichtigheid in het gebruik en aandacht voor de verschillende concentraties in de verschillende preparaten is dus geboden.
Wat al wel bekend is is dat een combinatie van de Echinacea Purperea (liefst een gestandaardiseerd extract en bereid uit de bovengrondse bestanddelen) en de Echinacea Angustifolia (ook liefst een gestandaardiseerd extract en bereid uit de wortel) een krachtige werking hebben op het immuunsysteem. Ze versterken elkaar en werken ieder op zich weer op een ander gebied van het immuunsysteem. Zodat het gehele immuunsysteem wordt geactiveerd en versterkt. Deze werking is alleen onderzocht en van toepassing bij inname van het preparaat.
Verschillende toepassingen
De verschillende manieren van gebruik zijn o.a. Thee of capsules voor inwendig gebruik. Tinctuur (hoog alcoholpercentage), als etherische olie, toegevoegd aan een basisolie, bij bijvoorbeeld massages, zalf voor bijvoorbeeld wondbehandelingen en kompressen.
Contra-Indicaties
Het gebruik van Echinacea producten wordt afgeraden bij patiënten die een transplantatie ondergaan. Bij vrouwen die zwanger zijn en bij vrouwen die borstvoeding geven. En is gecontra-indiceerd bij een bestaande overgevoeligheid voor Echinacea-soorten (composietenfamilie).
Tevens is het gebruik ervan niet aan te raden bij auto-immuunaandoeningen omdat er daardoor een verslechtering ervan kan ontstaan en zelfs allergische reacties. Er zijn hier echter nog geen concrete gegevens van beschikbaar, maar het gebruik van andere medische immuunversterkende middelen word sowieso afgeraden bij diverse auto-immuunziekten.
Tot nu toe is ook nog niet door middel van wetenschappelijke studies of klinische onderzoeken aangetoond dat langdurige inname van Echinacea een schadelijke of nadelige invloed heeft op de werking van het immuunsysteem, dan wel zou leiden tot gewenning of uitputting van het immuunsysteem.
Bijwerkingen
In de literatuur wordt vermeld dat bij extreem hoge doseringen misselijkheid of duizeligheid kan optreden.
Tevens kan, zoals hierboven al beschreven, een verslechtering van een auto-immuunziekte voorkomen en allergische reacties.
Interacties
Hoewel er (nog) geen interacties bekend zijn is het altijd verstandig om een arts te raadplegen en toestemming te vragen voor gebruik van Echinacea als je andere medicatie gebruikt. Zowel farmaceutische als natuurlijke geneesmiddelen.
Liefs Conny.
