Latijnse naam: Calendula officinalis.
De familie: Samengesteldbloemigen of Compositae of Asteraceae.
De werkzame stoffen zitten in de bloemen.
De goudsbloem is een eenjarige plant van 20 tot 50 cm. hoog, met een rechtopstaande vertakte stengel met lancetvormige bladeren en oranjegele bloemen die bloeien van juni tot oktober. De plant met de grote bloemen is de Officinalis en die met de kleine bloemen de Arvense. In een mild klimaat bloeit en groeit hij het hele jaar door.
De goudsbloem heeft het naar zijn zin op een schrale zonnige plek en zal zich spontaan uitzaaien.
De oorspronkelijke standplaats is Zuid-Europa, nu wordt de goudsbloem overal gekweekt.
De bloembodem heeft verschillende bloemetjes, Lint- en buisbloemen.
De geur (masseraat en etherische olie) is specifiek. En bij het plukken voel je dat het plakkerig is. De steel is een beetje hoekig en is wat behaard. De goudsbloem bloeit 8 dagen. De kransen met meeldraden in het hart bloeien vanaf de buitenrand naar het hart. Hieraan is de ouderdom te schatten.
Het is ook een zonneplant. Als er geen zon is dan blijft hij dicht.
Nederlandse (volks) namen.
Goudsbloem, Tuingoudsbloem, Dodenbloem, Vergabloem, Gaublomme, Oranjebloem, Guldenbloem, Wrattenkruid, Kroningsbloem, Capkenskruid, Weerhaantje. Goudsjeblom (fries) Mariabloem, omdat Maria kransen van deze bloem in haar haar droeg.
Calendula komt van het Latijnse Calendae, wat de eerste dag van de maand is, omdat de planten dan steeds schijnen te bloeien.
De soorttoevoeging officinalis betekent dat de soort al van oudsher als geneesmiddel in gebruik is.
Weervoorspeller
De goudsbloem werd vroeger als weerprofeet gezien; als de bloemen ‘s ochtends om 7 uur nog dicht waren, ging het die dag regenen.
De geschiedenis.
In het gebied rond de Middellandse zee en met name in Griekenland was de Goudsbloem een symbool van zowel dankbaarheid als voor een liefdevolle herinnering, daarom werd de bloem vaak op het graf van een dierbare geplant of afgebeeld op een grafmonument. Vandaar de naam Dodenbloem. Door dit soort gebruik verschoof de betekenis van liefdevolle herinnering naar verdriet, pijn en droefenis.
In India is de bloem verbonden aan Krishna en wordt daarom vaak in de godinnen tempels gebruikt.
In China noemt men de Goudsbloem ‘Bloem van tienduizenden jaren’ en ‘bloem van het eeuwige leven’. Ze wordt daar als symbool gezien van lang leven of onsterfelijkheid.
Geneeskrachtige werking.
Goudsbloem zou de wondgenezing helpen doordat het de cel reproductie ondersteund en voorkomt dat schimmels en bacteriën in de wond zich vermeerderen.
Het is te gebruiken als ondersteuning bij moeilijk genezende (doorlig) wonden, kloven, wratten, huidmetastasen, littekenvorming. Bij brand- en schaafwonden, zonnebrand en verstuikingen. Tevens zou het anti-transpirant en schimmelwerend zijn.
In een draagolie zoals amandelolie, arganolie, olijfolie is het een uitstekend middel tegen de droge of ruwe huid. Hiervoor is het calendula CO2-total extract erg geschikt.
Ook is het mogelijk er een maceraat van te maken. Dit kan door in een verhouding van 1 op 10 delen goudsbloemenblaadjes 4 weken te laten “macereren” in een draagolie. De olie krijgt een oranje kleur en kan afgeven op lichte kleding.
Volgens Maria Treben verdwijnen spataderen door ze rijkelijk in te smeren met goudsbloemzalf.
Gebruik als kruid.
Ook zijn de bloemen te gebruiken in zowel dranken als in gerechten.
Goudsbloemthee
Bij inwendig gebruik zou het de werking van de gal en de lever stimuleren en zou het helpen om krampen te verlichten. Door het drinken van goudsbloem thee 2 weken voor de menstruatie zou het menstruatiekrampen verminderen.
Het maakt zowel lichamelijk als emotioneel los wat zich in het lichaam heeft vastgezet. Vaste emoties kunnen de basis zijn voor Gal- en/of nierstenen, zweren, harde klieren vooral in het onderlichaam, de liezen.
Tevens zou het voor verwijding van de onderhuidse bloedvaatjes zorgen en zou daardoor werken tegen spataderen en bloeddrukverlagend zijn.
Gebruik in gerechten
De bloemblaadjes kunnen gebruikt worden om een saffraankleur en een iets scherpere smaak te geven aan rijst, vis en vleessoepen, zachte kaas, yoghurt, boter, omeletten, melkgerechten, cakes en zoete broden.
Tegen mieren
Goudsbloemen, gezaaid rond het huis, zouden mieren op een afstand houden. Dit is niet zo gek, want in goudsbloemen zit de stof pyretrine die gebruikt wordt voor insectwerende middelen.
Magie
De plant wordt gebruikt bij spreuken met betrekking tot de gezondheid of bescherming. Het wordt gezien als een mannelijk kruid welke gewijd is aan de zon en het element vuur. Zijn kracht is bescherming, voorspellende dromen en psychische krachten. Onder bed zorgt hij voor goed slapen en voorspellende dromen.
Men gelooft dat als de bloem geplukt wordt als de zon op zijn hoogst staat dan zal de Goudsbloem het hart sterken.
Stopt men goudsbloem in zijn broekzak tijdens een rechtzaak, dan geeft de plant het recht een duwtje in jou richting.
Als een meisje met blote voeten de goudsbloem (meeldraden) aanraakt, dan kan ze de vogels verstaan.
Als een jongen de grond, waarop het meisje loopt waar hij van houdt, in een potje doet en daar goudsbloemen in plant kan hij aan de bloei ervan zien of hij lang van het meisje zal houden. Bloeit hij lang dan zal hij lang van haar houden.
Goudsbloem kan ook als offer gebruikt worden om in contact te komen met ‘Anderland’, het land van o.a. de elfen.
Liefs Conny